در گذشته، اشتراک پلتفرمها بسیار ساده بود. به عنوان مثال، یک تویوتا در لایهای از چرم و اندکی چوب مصنوعی پیچیده و همینطور تمامی درزها با مواد عایق صدا پر شده و چند پنل بدنه هم طراحی میشد. سپس یک نشان لکسس بر روی عقب آن چسبانده میشد. نمونهای دیگر از آن جنرالموتورز بود که البته از چند مرحله تویوتا گذر میکرد و فقط نشان خودرویش را میچسباند. ولی امروزه، هیچکس به این سادگی چنین کاری را انجام نمیدهد.
بسیاری از خودروسازان، در بین محصولات خود مدلهایی را دارند که بخشهای مشترک مهمی با یکدیگر دارند. در برخی موارد، یک طراحی پایه میتواند ابعاد و انواع مختلف بدنه را بر روی بدنه خود سوار کرده و در برندهای مختلف با قیمتهای متفاوت در سراسر جهان به فروش برسد. این موضوع از آن جهت کارایی دارد که بازیگران بزرگ عرصه دنیای خودرو در حال افزایش شمار مدلهایی هستند که از یک پلتفرم مشترک استفاده خواهند کرد.
مزیّت استفاده از این رویکرد برای خودروسازان بسیار روشن است؛ در مقیاس اقتصادی. نهتنها در تولید، بلکه در طراحی، مهندسی و رگولاتوری نیز صرفه اقتصادی دارد. برای مشتری نیز، این رویکرد به معنی این است که خودروهای با تولید کمتر و ارزانتر نیز میتوانند بر اساس استانداردهای بالاتری با توجه به استفاده از پلتفرمهای پرمیوم ساخته شوند. ولی با این همه مزیّت یک خطر بزرگ نیز آن را تهدید میکند. فراخوانها طیف گستردهای از خودروها و مدلها را دربر میگیرند و همین موضوع کیفیت را تحتتأثیر قرار میدهد.
دو نموداری که در بالا مشاهده می نمایید، نشان دهنده ۱۰ پلتفرم جهانی پرفروش برای سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۲۰ است؛ آماری که توسط تحلیلگران و پیشبینیکنندههای صنعتی در IHS اتوموتیو محاسبه شدهاند.
تراکهای کمتر
با توجه به فروش ۱/۵ میلیونی، پلتفرم تراکهای فولسایز جنرالموتورز یعنی GMT 800/900 دومین پلتفرم محبوب در سال ۲۰۰۵ بود. ولی با رشد بازارهای خارج از امریکا و بهویژه چین، این آمار به سمت خودروهای کوچک حرکت کرد. در نتیجه، پیشبینیها برای ۱۰ پلتفرم سال ۲۰۲۰ تماماً برای خودروهای کوچک هستند.
سازگاری بیشتر
یکی از ویژگیهای پلتفرمهای مدرن این است که میتوانند برای وسایل نقلیه مختلف با فاصلههای محور متفاوت منطبق شوند. به همین دلیل، انتظار میرود که هوندا در سال ۲۰۲۰ از یک پلتفرم برای مدلهای آکورد و سیویک استفاده کند.
پلتفرم در برابر ساختار
با این که این دو مفهوم معمولاً به جای یکدیگر به کار میروند، ولی «پلتفرم» از لحاظ فنی مفهوم جامعتری است و به معنای یک سری از وسایل نقلیه است که با یکدیگر نقاط اساسی مشترکی داشته و یا پارامترهای ابعادی ویژهای دارند. پلتفرم به صورت نمونه، متشکل از محفظه موتور، دیواره محافظ و ساختار مقاوم در برابر برخورد است. ولی «ساختار» اشاره به مشتقات پلتفرم دارد؛ انواع مختلفی از نحوه استفاده از پلتفرم در سایزهای متفاوت.