ایران خودرو، با نام پیشین ایران ناسیونال در سال ۱۳۴۱، در شهر تهران به دست احمد و محمود خیامی بنیانگذاری شد و پس از انقلاب ۱۳۵۷ توسط انقلابیون مصادره گردید.
این شرکت مهم‌ترین شرکت خودروسازی ایرانی است، که انواع خودروهای سبک و سنگین را با همکاری شرکای خارجی یا به تنهایی تولید می‌کند. ایران خودرو سالانه حدود ۵۵۰ هزار دستگاه خودرو تولید می‌نماید.گروه صنعتی ایران خودرو (ایران ناسیونال پیشین) در ۱۲ مهرماه سال ۱۳۴۱ توسط برادران خیامی، احمد خیامی، محمود خیامی و حسن خیامی با هدف تأسیس و ادارهٔ کارخانجات به منظور تولید و تهیهٔ انواع خودرو، قطعات مربوط به آنها، فروش و صدور محصولات و با سرمایه‌ای در حدود ۱۰ میلیون تومان در خیابان اکباتان تهران تأسیس شد.
این شرکت در اسفند ۱۳۴۲ با تولید اتوبوس کار خود را آغاز کرد. بعد از این مدیران شرکت بر آن شدند تا با کارخانه‌های دنیا ارتباط برقرار کرده و خودرویی برای قشر متوسط مردم تولید کنند. شرکت‌های فورد، پژو، فولکس و تالبوت از جمله گزینه‌هایی بودند که با آنها تماس برقرار شد. در نهایت در سال ۱۳۴۵ قراردادی با شرکت تالبوت در مورد مونتاژ و ساخت خودرو پیکان که نام انگلیسی آن هیلمن بود به امضا رسید. با وارد شدن قطعات از تالبوت انگلستان که در آن موقع زیرمجموعه شرکت کرایسلر آمریکا بود، در اردیبهشت ۱۳۴۶ تولید پیکان با ظرفیت ۶۰ هزار دستگاه آغاز شد و به تدریج به ۱۲۰ هزار دستگاه افزایش یافت.
گروه صنعتی ایران خودرو بزرگترین شرکت خودرو سازی ایران و خاورمیانه‌است که به طور متوسط ۵۰ تا ۵۵ درصد تولید خودرو ایران را به طور دائم به خود اختصاص داده‌است. این شرکت علاوه بر سایت اصلی که در کیلومتر ۱۴ بزرگراه شهید لشگری (جاده مخصوص کرج سابق) واقع است در شهرهای مشهد، شیراز، تبریز، کرمانشاه و مازنداران نیز دارای پایگاه‌های تولید خودرو است. این گروه در زمینه صنایع ریلی هم فعالیت دارد.
از سال ۱۳۷۴ شرکت ایران خودرو همکاری خود با شرکت پژو فرانسه را آغاز کرد. در سال ۱۳۸۴ درآمد شرکت پژو از بازار خودرو ایران یک میلیارد یورو بود.
محصولات ایران خودرو
سواری
- پیکان؛ تولید مدل صندوق دار آن متوقف شده ولی هم چنان به شکل وانت عرضه می‌شود.
- سمند
- سمند ال‌ایکس
- سمند سریر
- سمند سورن
- رانا
-
تندر ۹۰
-
پژو ۲۰۵؛از رده تولید خارج شده است.
-
پژو ۴۰۵، در دو مدل GLX و SLX (در یک دورهٔ کوتاه GLIوGL هم تولید می‌شد)[که مدل اصلی آن پژو STI می‌باشد]
-
پژو ۲۰۶، مدل سدان (صندوقدار) این خودرو طی همکاری با شرکت پژو به بیش از ۳۹ کشور جهان صادر می‌شود.
-
پژو ۲۰۷آی
- پژو پارس
-
پژو پارس ELX
-
آردیRD؛ از رده تولید خارج شده‌است.
- روآ از رده تولید خارج شده‌است.
- روآ سال جایگزین پژو روآ شده‌است
-
مرسدس بنز ای-۳۵۰[۸]
- دنا
وانت‌بار
- باردو: نام تجاری پیکان‌وانت است که در ایران خودرو تبریز تولید می‌شود.
کامیون
- بنز اکسور
- بنز اکتروس
- کشنده هوو
- کامیونت هیوندایی Mighty
- کامیون‌های قدیمی L-LK۱۹۲۴
- کامیون‌های قدیمی L-LK2624
اتوبوس
- مگاترنس
- O۴۵
- SC۴۵
- (MAN (CNG
- C45
مینی بوس - ون
- هیوندایی کروز
- آمبولانس Sprinter ۳۱۴
- ون غزال (GAZelle)
ایران‌خودروخراسان
شرکت ایران خودرو خراسان (سهامی خاص) اولین و بزرگ ترین مجموعه خودروسازی پس ازانقلاب است که به دست متخصصان گروه صنعتی ایران خودرو ساخته شده و بیش از ۸۰ درصد ماشین‌آلات و تجهیزات آن ساخت صنعتگران ایرانی است. این شرکت در تاریخ پنجم دی ماه ۷۹ تاسیس ودرمورخه ششم دی ماه ۷۹ در اداره ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی مشهد با هدف استفاده از پتانسیلهای اقتصادی و صنعتی منطقه شرق کشور در زمینه صنعت خودرو در مساحتی به وسعت ۷۶۰ هکتار در کیلومتر ۵۵ جاده مشهد- نیشابور و در مجاورت شهر جدید بینالود و در شهرک صنعتی بینالود به منظور تولید انواع خودرو سواری و تجاری نظیر سدان، suv ،ون، وانت وکامیونت به ثبت رسیده و براساس پروانه بهره برداری شماره ۱۲۲۷۰ تاریخ پنجم خرداد ماه ۸۴ شروع به تولید کرده است. فعالیت اجرایی احداث کارخانه، مشتمل بر خطوط تولید بدنه ،رنگ ، تزئینات و تکمیلکاری در سال ۸۲ با هدف تولید ۱۵۰هزار دستگاه خودرو سواری درسال آغاز شده، سالن تزئینات در سال ۱۳۸۴ و سالن‌های رنگ و بدنه در سالهای ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ به بهره برداری رسیده‌اند. ایران خودرو خراسان یکی از موفق ترین طرح‌های تمرکز زدایی است که درفضایی به وسعت ۷۳۰ هکتار و در مسیر خطوط انتقال برق، بزرگ راه‌های ترانزیتی و شاهراه‌های اطلاعاتی کشور احداث شده و بزرگترین پروژه صنعتی اجرا شده در استان خراسان رضوی است که در کوتاه‌ترین زمان ممکن به بهره‌برداری رسیده است .مجموع سرمایه‌گذاری این پروژه بالغ بر ۲۰۰۰ میلیارد ریال است .ظرفیت نهایی تولیدخودرو سواری در ایران خودرو خراسان سالانه ۱۵۰ هزار دستگاه و فروش تقریبی آن ۲۲۰۰ میلیارد تومان است که سهم عمده‌ای را در اشتغال زایی، توسعه و رونق اقتصادی منطقه بینالودو نیز شکوفایی اقتصادی استان را در پی دارد. ایران خودرو خراسان در احداث سایت‌های خارج از کشور الگویی برای انتقال فناوری به سایر کشورها بوده و دانش کسب شده از این راه، یکی ازافتخارات جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود.
ایرانخودرو تبریز
هم اکنون وانت باردو(پیکان وانت) در ایرانخودرو تبریز تولید می‌شود.
ایرانخودرو سمنان
با تصویب هیئت دولت در جلسه استانی خود در سمنان کارخانهٔ ایران خودرو سمنان در ۱۶ اسفند ۱۳۸۹ باحضور رییس جمهور افتتاح شد.
ایرانخودرو آذربایجان(ممقان)
این کارخانه دومین کارخانه ایرانخودرو در استان آذربایجان شرقی محسوب می‌شود. این کارخانه در ۴ فاز احداث خواهد شد که فاز اول این کارخانه به تنهایی بزرگترین کارخانه خودرو سازی خاورمیانه محسوب می‌شود. در فاز اول این کارخانه خودروهای پژو ۲۰۶ و ۲۰۷ تولید خواهند شد. فاز اول این کارخانه تا آخر سال ۹۰ افتتاح و در فاز اول برای ۲۵۰۰ نفر فرصت شغلی ایجاد خواهد شد.ایران خودرو آذربایجان در بخش ممقان ودر سه کیلومتری ایران خودرو تبریز قرار دارد.
شعبه‌های خارجی
دفاتر شرکت ایران خودرو در کشورهای آلمان، فرانسه، انگلستان، امارات متحده عربی، چین و ترکیه دایر هستند.
سایت‌های تولیدی و نمایندگان فروش و خدمات فروش خارج از کشور
ایران خودرو تاکنون در کشورهای ونزوئلا، سنگال، روسیه سفید، سوریه و آذربایجان کارخانجاتی را برای تولید خودرو احداث کرده‌است. شایان ذکر است علاوه بر سایت‌های تولیدی شرکت ایران خودرو در خارج از کشور، این شرکت از طریق شبکه نمایندگان فروش و خدمات پس از فروش خود در جهان سالانه بیش از ۱۰ درصد از تولیدات خود را به حدود ۴۰ کشور خارجی صادر می‌نماید. میزان صادرات شرکت ایران خودرو که از اوال دهه ۸۰ رشد چشمگیری یافت در سال ۱۳۸۷ از مرز یک صد هزار دستگاه گذشت.
منبع : ویکی پدیا
