شرکت رایانه‌ای D-Wave که مقر آن در کانادا قرار دارد، نخستین سازنده‌ی رایانه‌های کوانتومی در جهان است که به تازگی یکی از محصولات خود را به ارزش ۱۰ میلیون دلار به انجمن تحقیقات فضایی دانشگاه امریکا فروخته است. برای استفاده از این رایانه‌ی کوانتومی قرار است شرکت گوگل با سازمان ناسا و انجمن مذبور همکاری متقابلی داشته باشد.
این رایانه در لابراتوار جدیدی در مرکز تحقیقاتی ایمز ناسا نصب و راه‌اندازی می‌شود و تا سه ماهه‌ی سوم سال جاری میلادی مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت. علاوه بر فروش این دستگاه، شرکت D-Wave تعهداتی برای ارائه‌ی خدمات و پشتیبانی‌های فنی را با این مجموعه به امضا رسانیده و قرار است با گوگل، ناسا و انجمن تحقیقات فضایی دانشگاه‌ها ارتباط نزدیکی داشته باشند.
«بو اوالد»، مدیر ایالات متحده‌ی شرکت D-Wave در مصاحبه‌ای با نشریه‌ی فوربس اذعان می‌کند که
به نظرم این فروش با همکاری بلند مدتی همراه خواهد بود. برخی از دانشمندان، ریاضیدانان و محققان رایانه شرکت ما قرار است در محل نصب خدمت رسانی کنند.
پیش از انتخــاب و بســتن قرارداد با شرکت D-Wave، تحقیــقاتی پیرامون توانمنــدی‌های فنــی رایانه‌ی 512 کوبیتی D-Wave2 صورت گرفته است. با توجه به حائز شرایط بودن این دستگاه، خریداری نیز صورت گرفته است. از سوی دیگر قرار است این رایانه به یک سیستم کوانتومی 5048 کوبیتی (Qubit) ارتقا یابد. لازم به ذکر است که این دستگاه شباهتی به رایانه‌های همه کاره‌ای که در خانه یا ادارات مشاهده می‌کنید ندارد. و در عوض با بهره از تأثیرات کوانتومی به حل برخی از مسائل پیچیده می‌پردازد.
اینکه این دستگاه برای حل مسائل خود از رویه‌های پردازش کوانتومی بهره می‌برد، موجب بروز بحث‌های گوناگونی در محافل دانشگاهی شده است. با این حال، بنا به نتایج تحقیقات تازه‌ای که در امریکا صورت گرفته، محققان به بررسی نخستین نمونه از این رایانه‌ها که پیش‌تر به شرکت لاکهید مارتین فروخته شده بود پرداختند و مشخص شد این رایانه از تأثیرات کوانتومی برای تسریع در روند حل مسائل و دست‌یابی سریع‌تر به نتایج مورد نظر بهره می‌برد.
قرار است لابراتوار ایمز از این رایانه برای حل مسائل گوناگونی بهره ببرد، که عموماً تمرکز اصلی بر روی بهینه‌سازی الگوریتم‌های حل مسئله و بهبود یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی خواهد بود. این لابراتوار همچنین امیدوار است از این رایانه برای تحقیقات پیرامون حیات در خارج از منظومه‌ی شمسی نیز بهره ببرد.
از سوی دیگر گوگل در بیانیه‌ی رسمی که در این باره منتشر کرده اذعان می‌نماید:
امیدواریم این رایانه به محققان کمک کند تا مدل‌های کارآمدتری برای مسائل گوناگون بسازند و از تشخیص صوتی گرفته تا جستجوی وب و کاوش‌های بیولوژیکی را حل کنند.
با توجه به شرایط این قرارداد، ۲۰ درصد از توان پردازشی این دستگاه به تحقیقات دانشگاهی تعلق خواهد داشت. و گروه‌های تحقیقاتی می‌توانند با توجه به موضوع تحقیق و با متعاقد کردن کار گروه‌های مربوطه، مجوز استفاده رایگان از این رایانه‌ی پیشرفته را دریافت کنند.
در پایان، سخنگوی شرکت D-Wave با خوشحالی ابراز می‌دارد:
برای ما بسیار خوشحال کننده است که پس از خریداری نخستین محصولمان از سوی شرکت لاکهید مارتین (یکی از شرکت‌های برجسته تولید محصولات نظامی و هوا-فضا در امریکا)، حالا ناسا و گوگل به این محصولات علاقه‌مند شده‌اند. به نظر ما این شروع بسیار خوبی برای شرکت است.
رایانه کوانتومی ماشینی است که از پدیده‌ها و قوانین مکانیک کوانتوم مانند برهم نهی و درهم تنیدگی برای انجام محاسباتش استفاده می‌کند. کامپیوترهای کوانتومی با کامپیوترهای فعلی که با ترانزیستورها کار می‌کنند تفاوت اساسی دارند. ایده اصلی که در پس کامپیوترهای کوانتومی وجود دارد به خواص و قوانین فیزیک کوانتوم برای ذخیره‌سازی و انجام عملیات روی داده‌ها معطوف شده است.
اگر چه محاسبات کوانتومی تازه در ابتدای راه قرار دارد، اما آزمایش‌هایی انجام شده که در طی آن‌ها عملیات محاسبات کوانتومی روی تعداد بسیار کمی از کوبیت‌ها اجرا شده است. تحقیقات نظری و عملی در این زمینه ادامه دارد و بسیاری از مؤسسات دولتی و نظامی از تحقیقات در زمینه کامپیوترهای کوانتومی چه برای اهداف غیرنظامی و چه برای اهداف امنیتی مثل تجزیه و تحلیل رمز، حمایت می‌کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه به ویکی‌پدیای فارسی سری بزنید.
به نظر شما وجود امکانات پیشرفته تحقیقاتی تا چه حد می‌تواند در پیشرفت علمی کشور موثر باشد؟ آیا وقت آن نرسیده است که محققان داخلی و شرکت‌های فعال در حوزه‌ی فناوری به جای واردات محصولات بی‌کیفیت چینی به فکر تولید ابر رایانه‌های پیشرفته برای دانشگاهیان این آب و خاک باشند تا از توان علمی دانشمندان جوان داخلی استفاده شود و زیرساخت لازم برای جهش بلند علمی فراهم گردد؟
